dereceli silindir ne demek?

Dereceli Silindir

Dereceli silindir veya mezür, laboratuvarlarda sıvı hacmini ölçmek için kullanılan silindirik bir cam veya plastikten yapılmış bir kaptır. Üzerinde, kabın ne kadar sıvı içerdiğini gösteren derecelendirmeler (ölçek çizgileri) bulunur.

Temel Özellikleri:

  • Şekil: Genellikle silindirik bir yapıya sahiptir. Tabanı geniştir ve böylece dengeli durabilir.
  • Malzeme: Genellikle borosilikat cam veya polipropilen gibi kimyasallara dayanıklı malzemelerden yapılır. Cam olanlar, daha yüksek sıcaklıklara dayanıklıdır ve çoğu kimyasalla uyumludur. Plastik olanlar ise daha hafiftir ve kırılmaya karşı daha dayanıklıdır.
  • Derecelendirme: Üzerinde, ölçülen sıvının hacmini gösteren işaretler (dereceler) bulunur. Bu derecelendirme, silindirin hassasiyetini belirler.
  • Hassasiyet (Doğruluk): Dereceli silindirlerin doğruluğu, kullanılan malzemenin kalitesine, derecelendirme hassasiyetine ve okuyucunun dikkatine bağlıdır. Genellikle beher veya erlenlere göre daha hassas ölçüm yapmayı sağlar, ancak volumetrik pipetler veya balon jojeler kadar doğru değildir.

Kullanım Alanları:

  • Hacim Ölçümü: En temel kullanım alanı, belirli bir sıvının hacmini ölçmektir.
  • Çözelti Hazırlama: Kimyasal çözeltiler hazırlanırken, çözücü ve çözünen maddelerin hacimlerini belirlemek için kullanılır.
  • Yoğunluk Tayini: Katı maddelerin yoğunluğunu belirlemek için kullanılan bir yöntem olan hacim yer değiştirme tekniğinde kullanılır.

Kullanım İpuçları:

  • Menisküs Okuması: Sıvılar, dereceli silindir içinde bir menisküs (eğri yüzey) oluşturur. Doğru okuma için menisküsün en alt noktası (veya opak sıvılarda en üst noktası) göz hizasında okunmalıdır.
  • Doğru Boyut Seçimi: Ölçülecek hacme en uygun boyutta bir dereceli silindir kullanılmalıdır. Çok büyük bir silindir kullanmak, ölçüm hassasiyetini azaltır.
  • Temizlik: Kullanımdan sonra iyice temizlenmelidir. Özellikle farklı kimyasallarla çalışılıyorsa, çapraz kontaminasyonu önlemek için bu önemlidir.

İlgili Kavramlar: